Yuvarlak Masa Söyleşi & Sergi: Eskiden Hecelediğimiz / Büyülediğimiz Gibi

Kelimeler hızla çoğalıp uzaklara taşarken, kamusal ve kişisel alanlara yayılırken, o anda yeniden eyleme geçme güçlerini kazanıyor — büyü gibi. Sözcüklerin, prompt’ların ve protestoların hayatlarımız üzerindeki etkileyici güçleri, bu sergi ve araştırma projesinin merkezinde yer alıyor. Proje, bedensel (embodied) ve mekânsal formlar aracılığıyla ortaya çıkan ve geçmişten kalan yazı/büyü (spell) pratiklerinin etkili olma biçimlerini araştırıyor. Sergi, İstanbul-Çemberlitaş’ta bulunan ve modernist bir yapı olan Barın Han’da gerçekleşiyor. Mekân, tarihî Bauhaus ve Leipzig Görsel Sanatlar Akademisi ile bağlantıları bulunan, önemli Türk sanatçı ve hattat Emin Barın’ın matbaa ve cilt atölyesine ev sahipliği yapmış. Bu bağlamda Eskiden Hecelediğimiz / Büyülediğimiz Gibi, modernist “hakikatler” üzerine eleştirel bir düşünme biçimi sunuyor — düşünme, konuşma ve inşa etme formlarımızı hâlâ şekillendiren, tekno-rasyonalizmin bu hecelemelerini/büyülerini sorguluyor. Sylvia Wynter’in “truths-for” (hakikat-için) kavramından yola çıkan sergi, hakikatlerin bedensel ve makineler aracılığıyla yeniden üretim ve tekrar süreçlerinde mekânsallaşma biçimlerini inceliyor. Bu döngüler, ataerkil-kapitalist bir çıkarım mantığını sürdürürken aynı zamanda pragmatik, şiirsel ya da parodik dönüşümleri de tetikliyor. Farklı işbirlikleri aracılığıyla Eskiden Hecelediğimiz / Büyülediğimiz Gibi, tahakküm sistemlerini sorgulayan; aynı zamanda gündelik bilgi, cömertlik ve mizahı çağrıştıran özgürleştirici ve dönüştürücü “yazı/büyü” (spelling) pratiklerini araştırıyor. Bu uzun vadeli, araştırma temelli projenin ilk aşamasını Aslı Serbest ve Mona Mahall, Emma Waltraud Howes ile birlikte başlatmışlardı. Serginin açılışı, 6 Kasım 2025 tarihinde saat 17.00’de Banu Cennetoğlu, Begüm Özden Fırat, Merve Elveren, Mona Mahall, Meriç Öner ve Aslı Serbest’in katılımıyla gerçekleştirilecek bir yuvarlak masa söyleşisi kapsamında yapılacaktır. Sergi, pazartesi günleri hariç her gün 10.00–18.00 saatleri arasında ziyarete açıktır. Aslı Serbest ve Mona Mahall (Berlin), kamusal ve kişisel mekânlarımızın (yeniden) üretimini ve bu süreçlerdeki güç ilişkilerini anlamak ve yeniden düşünmek amacıyla mekânsal, görsel, işitsel ve metinsel pratikler geliştiriyorlar. Banu Cennetoğlu (İstanbul), bilginin üretimi, tasnifi ve dolaşım politikaları üzerine kurduğu sanatsal pratiğiyle, bunların kolektif düşünce biçimlerimizi ve ortak ideolojilerimizi nasıl şekillendirdiğini araştırıyor. Begüm Özden Fırat (İstanbul), sanat tarihi, görsel kültür ve toplumsal hareketler üzerine araştırmalar yaparak, imgelerin, arşivlerin ve kültürel kuramların güç ilişkilerini ve direniş biçimlerini nasıl şekillendirdiğini, ve aynı zamanda onlardan nasıl etkilendiğini inceliyor. Merve Elveren (İstanbul), küratöryel pratik, yayıncılık ve araştırma alanlarının kesişiminde çalışıyor; 1980’ler ve 1990’lar Türkiye’sinin sosyal ve kültürel manzarasına ve bunun miras aldığımız imgeler ve kolektif hafızamız üzerindeki etkilerine odaklanıyor. Meriç Öner (İstanbul), gündelik hayatın maddi kültürleri, yapılı çevreleri ve ertelenmiş bilgilerini inceleyen ve sergileyen bir küratör ve araştırmacı olarak, dağıtım ve bakım sistemlerini sorgulayan ve yeniden şekillendiren sergiler üretiyor. Bu proje, Kulturakademie Tarabya Alumni Fonu’nun desteğiyle gerçekleştirilmiştir.